MEHANIZMI ZA FORMIRANJE FE-MN KONKRECIJA UNUTAR KAMENOLOMA VIJENAC SMJEŠTENOGA U POJASU DINARIDSKOGA OFIOLITNOG MELANŽA

[摘要] Rudnik Vijenac, smjeÅ¡ten u blizini Tuzle, Federacija Bosne i Hercegovine, sastoji se od karbonatnih stijena, koje su lokalno proslojene tektonski poremećenim naslagama siltita i pješčenjaka s Fe-Mn konkrecijama. Sam kamenolom nalazi se u zoni dinaridskoga navlačnog pojasa (Pogari serija naslaga) koje diskontinuirano leže na ofiolitnome melanžu i ofiolitnim navlačnim naslagama. Petrografske, kemijske i XRD analize pokazale su da se konkrecije mogu podijeliti u dva tipa: (i) Mn-obogaćene konkrecije s ≈ 17 wt.% udjela Mn s kompaktnom strukturom te (ii) Mn-osiromaÅ¡ene s ≈ 8 wt.% udjela Mn te poroznijom strukturom. Udjeli Ca, Mg, Fe i organske tvari obaju tipova konkrecija podjednaki su. Udio Ni pozitivno korelira s Mn, udio Cr pozitivno korelira s Fe. Prema petrografskim i XRD analizama konkrecije se sastoje od kalcita, dolomita, hematita, todorokita i takanelita. Todorokit je karakterističan mineral za konkrecije formirane dijagenetskim rastom. Petrografska istraživanja potvrdila su rast konkrecija u trima fazama s ukupno dvjema generacijama kalcita. Promatrane konkrecije nalaze se unutar konsolidiranih pješčenjaka te nasljeđuju njihove sedimentne strukture – stoga se pretpostavlja kasnodijagenetski proces rasta.

[学科分类] 地质学

[关键词] Fe-Mn konkrecije;dijagenetski rast;Mn-minerali;kemijske analize;dinaridski ofiolitski pojas